γράφει ο Γιώργος Κοντογιάννης.
Γράφω αυτές τις γραμμές και παρακολουθώ στην τηλεόραση για δεύτερο 24ωρο τον Κάλαμο να καίγεται.
Κοιτάζω από τη βεράντα του σπιτιού μου, απέναντι και βλέπω για τέταρτο βράδυ τη φωτιά στη Ζάκυνθο να κατακαίει τις σάρκες του νησιού για τέταρτο βράδυ.
Η ατμόσφαιρα αριστερά μου στη θάλασσα είναι μουντή. Οι καπνοί από τη φωτιά έξω από την Αμαλιάδα ξυπνάει μνήμες από τις θανατηφόρες πυρκαγιές του 2007. Ο Νομός Ηλείας
με τα πολλαπλά μέτωπα κηρύχθηκε και πάλι σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Ξημερώνει μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της χριστιανοσύνης. Η Κοίμηση της Θεοτόκου. Γιορτή ελπίδας, μέσα από το θάνατο. Το ίδιον της ψυχοσύνθεσης των Ελλήνων και της Ορθοδοξίας. Η πασχαλιά του καλοκαιριού…
Δεκαπενταύγουστος του 2017. Χωρίς χαρά. Χωρίς ελπίδα. Η Ελλάδα επαναλαμβάνει το χειρότερο εαυτό της. Μακάρι η επανάληψη να μη γεννήσει άλλες τραγωδίες. Σε κάθε λογικό άνθρωπο όμως γεννά απορίες. Με κυριότερο το ερώτημα:
Υπάρχει κυβέρνηση;
Υπάρχει πρωθυπουργός;
Στην τραγωδία του 2007, την ίδια μέρα που ξεκίνησε η μεγάλη καταστροφή, ο τότε πρωθυπουργός με κίνδυνο της ζωής του (και αυτό είναι κάτι που το έζησα, το είδα με τα μάτια μου και κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει) επισκέφθηκε την καρδιά της τραγωδίας, περνώντας μέσα από το φλεγόμενο δάσος του Καϊάφα, ενώ κολώνες της ΔΕΗ και κλαδιά που καίγονταν έπεφταν δεξιά και αριστερά από το αυτοκίνητο του.
Ο σκοπός της επίσκεψής του εκείνο το βράδυ στη Ζαχάρω δεν ήταν για να συντονίσει τις προσπάθειες πυρόσβεσης. Αυτό μπορούσε να γίνει και από την Αθήνα. Άλλωστε ο αρμόδιος υπουργός υποτίθεται ότι έλαβε εντολή να βρίσκονται τα πυροσβεστικά αεροσκάφη στην περιοχή με το πρώτο φως του ήλιου. Στις 12.00 το μεσημέρι την επομένη ημέρα από το ίδιο σημείο, ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας, βλέποντας, δίπλα μου, το φλεγόμενο, ακόμα, δάσος του Καϊάφα, αναρωτιόταν «πού είναι τα αεροπλάνα;». Τα αεροπλάνα ήλθαν αργότερα. Το περίφημο ρώσικο, ιδανικό για πυρκαγιές σε πεδινά εδάφη, δεν ήλθε ποτέ στην Ηλεία.
Σε τι αποσκοπούσε λοιπόν η επίσκεψη του τότε πρωθυπουργού στην πληγωμένη Ηλεία, αφού ο συντονισμός από το αρμόδιο υπουργείο ήταν περίπου ανάλογος με τον σημερινό; Η επίσκεψη του Κ. Καραμανλή, όσο και του Προέδρου της Δημοκρατίας είχαν έναν μοναδικό συμβολισμό. Ότι η πολιτική ηγεσία της χώρας ήταν παρούσα. Ήταν εκεί, στο πλευρό των πολιτών που υπέφεραν. Δεν παρακολουθούσαν την τραγωδία από την ασφάλεια του γραφείου τους. Ο Κάρολος Παπούλιας, μάλιστα την επομένη αποκλείσθηκε από τη φωτιά στην παραλίμνια οδό του Καϊάφα. Έμεινε όμως εκεί, δίπλα στους πολίτες και τους εμψύχωνε. Και αυτό όταν την ίδια ώρα ο νεαρός τότε κ. Τσίπρας, ειρωνευόταν την εμφάνιση του κ. Καραμανλή με το αμπέχονο στην Ηλεία, ενώ λίγες μέρες μετά δήλωνε:
«Η κυβέρνηση έχει γελοιοποιηθεί πλήρως με τα επικοινωνιακά της ευρήματα περί ασύμμετρης απειλής. Η ανικανότητά της να αντιμετωπίσει την καταστροφή αποκαλύφθηκε με εξαιρετικά οδυνηρό τρόπο. Η προεκλογική δημαγωγία δεν μπορεί να καλύψει τα αισθήματα οργής και αγανάκτησης της κοινωνίας για όλες ανεξαιρέτως τις κυβερνήσεις των προηγούμενων χρόνων. Τόσο η ΝΔ όσο και το ΠΑΣΟΚ απαξίωσαν συστηματικά το περιβάλλον, για να εξυπηρετήσουν οικονομικά και μικροπολιτικά συμφέροντα, και τώρα χύνουν κροκοδείλια δάκρυα πάνω στην καμένη γη»
Μέσα σε αυτές τις κρίσιμες ώρες, όμως, νοσταλγεί κανείς την κυβέρνηση εκείνης της εποχής, όπου ο πρωθυπουργός είχε τα κότσια να μεταβεί την ίδια ημέρα στον τόπο της τραγωδίας. Να δει και να ζήσει με τα μάτια του το μέγεθος της καταστροφής και να λάβει αποφάσεις.
Σήμερα είναι εμφανές ότι πρωθυπουργός δεν υπάρχει. Η κυβέρνηση εκπροσωπείται από την θλιβερή παρουσία του υπουργού Προστασίας (τι ειρωνεία αυτή η λέξη ) του Πολίτη και το κράτος από τους Δημάρχους και κυρίως τους προέδρους των Τοπικών Διαμερισμάτων.
Και φυσικά μιλάμε για ένα κράτος το οποίο περιορίζει σε ψίχουλα την συμβολή του στην αντιπυρική προστασία. Είναι χαρακτηριστική η καταγγελία του Δημάρχου Ήλιδας (Αμαλιάδα) ο οποίος είπε ότι για να καλύψει μια έκταση 400.000 τετραγωνικών που είναι η έκταση του Δήμου του, το κράτος του έδωσε 60.000 ευρώ!!! Τα χρήματα αυτά, όπως είναι κατανοητό, δεν έφθαναν ούτε για τα καύσιμα, όχι για εργασίες στον συγκεκριμένο Δήμο!
Ανάλογη είναι η κατάσταση σε όλους τους δήμους της χώρας.
Πουθενά καμία εργασία πρόληψης, καμία προετοιμασία για να μη μπουν οι πυρκαγιές. Αλλά και καμία προετοιμασία για να αντιμετωπισθούν οι πυρκαγιές όταν ξεσπούν, με αντιπυρικές ζώνες και εκσυγχρονισμό των μέσων πυρόσβεσης.
Δεν είναι δυνατόν τα δάση να μη καθαρίζονται ενώ οι πευκοβελόνες να αποτελούν το ιδανικότερο εύφλεκτο υλικό. Κι επίσης δεν είναι δυνατόν να περιμένουμε να πάρει φωτιά ένα δάσος για να αρχίσουμε να δημιουργούμε αντιπυρικές ζώνες.
Είναι δεδομένο ότι για να πάψουν να καίγονται τα δάση μας πρέπει να τα αγαπήσουμε. Να τα κάνουμε σπίτι μας και όχι μουσείο που επισκεπτόμαστε μια – δυο φορές στη διάρκεια του βίου μας. Όπου οι άνθρωποι είναι μέσα στο δάσος τα δάση είναι προστατευμένα, γιατί εκτός από κάτοικοι είναι και φύλακες των δασών. Όπως, επίσης, δεν είναι δυνατόν να θες να κόψεις ένα δένδρο που τα κλαδιά του ακουμπούν στο σπίτι σου και να πρέπει να περάσεις από σαράντα κύματα. Είναι κάποια πράγματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε με άλλη λογική.
Εκτός όμως από τα μέτρα πρόληψης πρέπει να υπάρξει εκσυγχρονισμός στα μέσα πυρόσβεσης. Σήμερα ζητούμε από τους πυροσβέστες να πράξουν το αδύνατο. Παίζουν με τη ζωή τους όταν επιχειρούν να σβήσουν μια πυρκαγιά καθώς τα μέσα πυρόσβεσης είναι όχι μόνο απηρχαιωμένα, αλλά και χωρίς καλή συντήρηση. Αυτό ισχύει περισσότερο για τα αεροσκάφη Canadair τα οποία είναι ηλικίας 40 ετών και απόλυτα καταπονημένα. Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ το δάσος έξω από την Αμαλιάδα καιγόταν, τρία αεροσκάφη ήταν καθηλωμένα λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, στην Ανδραβίδα, επειδή δεν είχαν συντηρηθεί. Ο κ. Τσίπρας αντί να δίνει χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό για να προσλαμβάνει ημετέρους ας τα δώσει για να σώσει ζωές και περιουσίες εκσυγχρονίζοντας την πυροσβεστική.
Είναι δεδομένο ότι τα πυροσβεστικά μέσα έπρεπε από χρόνια να έχουν εκσυγχρονισθεί. Αλλά η επιβάρυνση που τα τελευταία χρόνια δέχονται αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο, πολύ περισσότερο όταν – τουλάχιστον τα δύο τελευταία χρόνια- δεν γίνεται η αναγκαία συντήρηση.
Κλείνοντας και αναλογιζόμενος τη σημερινή κατάσταση πρέπει να αναθεωρήσω την αρχική επικριτική μου άποψη για την απουσία του κ. Τσίπρα από τον τόπο της καταστροφής στον Κάλαμο.
Έχει δίκιο που δεν πάει στην περιοχή. Τι θα μπορούσε να κάνει άλλωστε; Να ζητήσει συγγνώμη για το ότι επί περίπου τρία χρόνια δεν έχει κάνει τίποτε στο ζήτημα της πυρόσβεσης; Ή για να πει ότι και στο ζήτημα αυτό είχε αυταπάτες; Άλλωστε τι να περιμένει κανείς από έναν πρωθυπουργό που δεν υφίσταται και για το μόνο για το οποίο νοιάζεται είναι η παραμονή του στην εξουσία;